Beeldend kunstenaar René Ziedses des Plantes schildert de natuur, bij voorkeur weerbarstige bomen. Niet op doek, maar op losse panelen. Hoe hij hiertoe is gekomen, vertelt hij in zijn atelier in Deurne, gelegen op een steenworp afstand van Museum De Wieger. Behalve de natuur blijkt ook muziek een grote bron van inspiratie.
door Irma van Bommel
René Ziedses des Plantes bouwde naast zijn woonhuis een nieuw pand. waarin hij werkt en zijn werk toont. Foto Piet den Blanken
Naast zijn woonhuis, een door hemzelf opgeknapt oud pand, plaatste René Ziedses des Plantes (1946) een nieuw pand. Het voorste deel dient als presentatieruimte voor zijn werk, achterin heeft hij zijn atelier ingericht. Op de vloer liggen panelen uitgestald – hij werkt bij voorkeur op de grond – zwartgeverfd en klaar voor gebruik. Het materiaal is masoniet, een watervaste hardboard. “Dat geeft een beetje weerstand, iets wat papier of doek niet geeft.” De panelen haalt hij voorgezaagd bij de houthandel, meestal in de formaten 30 bij 45, 30 bij 30 of 15 bij 30 centimeter. En soms zaagt hij strookjes van een beschilderd paneel af of zet hij juist een extra strook aan het werk vast.
René Ziedses des Plantes. Foto Piet den Blanken
Hij werkt met acrylpasta die hij afwisselend dun of pasteus aanbrengt en waar hij soms zand aan toevoegt. Hij begint doorgaans met een zwartgeverfde ondergrond die hij vervolgens steeds lichter opbouwt. Vaak neemt hij een sterk contrast als uitgangspunt, bijvoorbeeld de complementaire kleuren rood en groen. Dat kan heel spannend door de contrasterende kleuren te presenteren als tweeluik, in een rood en een groen vlak. Maar het kan ook subtiel door de twee kleuren binnen één paneel te gebruiken. “Een tegenstelling geeft een basiseenheid aan, ook al zijn de kleuren complementair”, legt hij uit. “Het is een idee uit de Renaissance om een evenwichtig schilderij te willen maken.” De docent in hem komt weer even naar boven.
De presentatieruimte van René Ziedses des Plantes. Foto Piet den Blanken
Kunstgeschiedenis
Achtentwintig jaar lang gaf hij drie dagen per week les op een middelbare school, niet alleen tekenen maar ook kunstgeschiedenis. Daarnaast was hij drie dagen in de week werkzaam als autonoom kunstenaar. Zijn opleiding had hij gevolgd aan de kunstacademie in Tilburg. Jarenlang vormde het lesgeven en het vrije kunstenaarschap een prima combinatie. Maar op den duur werkte het niet meer. De vele beelden uit de kunstgeschiedenis werkten storend en belemmerden zijn eigen werk. Op een gegeven moment koos hij definitief voor het kunstenaarschap.
Bomen in een mistig landschap is al jaren zijn favoriete onderwerp. Dat kan een realistische voorstelling van een boom op een paneel of op meerdere panelen zijn, maar ook een takje op een strook langs een bijna gedeformeerd, abstract landschap. Inspiratie haalt hij uit de natuur tijdens wandelingen, dichtbij achter Museum De Wieger, of ver weg, tijdens bergwandelingen in de Alpen, de Pyreneeën, de Dolomieten, de Apennijnen, de Andes, gebergten in Turkije, Equador en India.
Het boekje Faced to Nature is een uitgave van Kwadrant Art. Foto Piet den Blanken
In 2006 verscheen een boekje over zijn oeuvre tot dan toe, René Ziedses des Plantes. Faced to Nature, een uitgave van Kwadrant Art. Daarin is te zien dat hij eind jaren zeventig begon met zelfportretten, aanvankelijk realistisch, later abstract. In de jaren tachtig verplaatste zijn aandacht zich naar de binnenkant van het menselijk lichaam. Torso’s en ruggenwervels toonden de invloed van röntgenfoto’s.
Muziek
Zijn recentere werk werd niet alleen abstracter, maar ook ritmischer. Hij ging werken met panelen en stroken en was voornamelijk bezig met ordenen: ritmes, kleurtonen, sferen, timbres. De muziek werd een grote inspiratiebron. Ziedses des Plantes is naast kunstenaar ook muzikant. Hij speelt klarinet en saxofoon en treedt op met twee bands.
Klik op de afbeelding om meer werk van René Ziedses des Plantes te zien
Op een gegeven moment ging hij delen van bomen verwerken in zijn composities. Eerst realistische voorstellingen van bomen, later ging het hem meer om de structuren, om “de weerbarstigheid van bomen die overleven in het hooggebergte”. In zijn werk wisselt hij panelen met heftige structuren af met panelen in één kleurvlak. Deze egaal gekleurde vlakken zorgen voor rust. Zo zoekt hij naar evenwicht. Regelmatig beklimt hij in zijn atelier een ladder om van bovenaf de compositie te kunnen beoordelen. Door veel te schuiven gaat hij op zoek naar de juiste compositie. Wat niet wil zeggen dat hij zijn werken altijd op dezelfde manier ophangt. Hij kan zijn grote, uit veel panelen bestaande werken op verschillende manieren opbouwen. En daarbij hoeven takken van bomen niet altijd door te lopen. “Dat houdt de kijker scherp.”
René Ziedses des Plantes maakt tegenwoordig ook kleiner werk.
Hoewel hij bij voorkeur werkt aan grote composities, uitgespreid over de grond, maakt hij tegenwoordig kleiner werk. Zittend aan een tafel, om rugklachten te voorkomen.
Tot eind september 2017 is werk van René Ziedses des Plantes te zien in de groepsexpositie Fragmenten in Villa des Beaux Arts te Heeze.
© Brabant Cultureel 2017