Twan van Bragt schrijft en zingt graag over mensen die een beetje een loser zijn. Die zijn veel leuker en interessanter dan helden. Met zijn band Malibu maakte hij een nieuw album dat de luisteraard (en kijker naar de clips) de ruimte laat om zelf in te vullen hoe ze op te vatten. Ze zijn vrolijk, maar daarmee wil Van Bragt niet zeggen dat het leven een groot feest is.
door Joep Trommelen
Acteur Huub Smit (onder andere bekend van New Kids) slentert doodongelukkig rond op een feestje waar hij eigenlijk niks te zoeken heeft. Waarom? Het wordt in de videoclip bij het nummer Countrymuziek van de Tilburgs-Utrechtse band Malibu niet echt duidelijk. Het doet er ook niet toe, maar het is een herkenbaar tafereel: We zijn allemaal weleens op zo’n feestje geweest. En als je het helemaal ‘meta’ wil trekken: Soms lijkt het hele leven wel een feestje waar jij eigenlijk niks te zoeken hebt.
Zanger en tekstschrijver Twan van Bragt: ‘Ik ben als schrijver nog steeds aan het groeien. Dat moet er bij de volgende plaat nog meer uitkomen’. Hier tijdens optreden in het Tilburgse café Lambiek. Foto Joep Eijkens
Schlemiel
Malibu speelt op dat feestje. Zanger en tekstschrijver Twan van Bragt (1983) zet in de openingszin van Countrymuziek meteen een personage neer dat hijzelf typerend vindt voor zijn teksten: “Je doet goed je best, maar het zit je zo tegen….” Huub Smit loopt als een eenzame schlemiel met een flesje bier door het gezelschap dat zich in tegenstelling tot hem uitstekend lijkt te vermaken. Van Bragt kan maar één conclusie trekken: “Zit je goed in de ellende, maakt de wereld je ziek, dan is me dat een momentje voor countrymuziek.” Het is geen echt countrynummer, maar het heeft er wel de loomheid van, met een sullig klinkend orgeltje en een melig achtergrondkoortje.
Malibu is geen doorsnee bandje. Vorig jaar verscheen hun titelloze cd bij het Brabantse label Bastaard platen van Mathijs Leeuwis en Jeroen Kant. Daarop nog meer aanstekelijke pop met invloeden uit zowel de jaren zestig als negentig, met vleugjes hiphop, slacker en punk. Countrymuziek staat er op, maar ook een nummer als Venice Beach is een juweeltje van ironie en de melodie blijft na één keer luisteren al in het geheugen hangen. Het recept voor een hit. Voor Niks voor mij Jenny is een eveneens hilarische clip gemaakt met een klunzige choreografie voor een dansgroep waarin de hoofdrolspeler ook al zo’n heerlijke sukkel is, een soort mislukte blanke Michael Jackson.
Ruimte
Achter een kop koffie in een Tilburgse café moet Van Bragt er zelf ook om lachen: “Ik laat in mijn liedjes graag ruimte aan mensen om zelf te bepalen wat voor hen de betekenis ervan is. Ik hou het ook graag licht. Als je in het Nederlands hele serieuze teksten schrijft, gaat het al gauw richting kleinkunst en dat wil ik liever niet. Daar ligt de moraal er vaak zo dik bovenop. Die probeer ik juist uit de weg te gaan. Ik wil dat de luisteraar een eigen wereldje creëert, schrijf het liefst niet over een personage maar vanuit een personage. Mijn teksten moet je zien als korte verhaaltjes. Bijvoorbeeld over een megalomaan type dat niet goed weet wat hij met de wereld aan moet. Al schrijvend komt daar dan vanzelf iets van mij in. En als ik zo’n verhaal dan zo licht mogelijk breng, komt dat vaak veel harder binnen dan wanneer je dat heel serieus doet en je boodschap zwaar aanzet. Ironie is ons niet vreemd, dat werkt erg goed. Maar daarmee wil ik niet zeggen dat het leven een groot feest is.”
Martijn Zuidweg speelt in Malibu basgitaar en trombone. Foto Joep Eijkens
De beelden in de clips sluiten daar goed bij aan. “Mensen hebben soms moeite om ons te plaatsen. Maar als ze dan de clips zien, snappen ze onze bedoeling beter. Venice Beach bijvoorbeeld is in de clip zo overduidelijk met een knipoog naar die kinderen-voor-kinderen elite. In de nieuwe clip gaat het ook om iemand die het tegen beter weten in misschien probeert te rooien. Ik schrijf blijkbaar graag over mensen die een beetje een loser zijn. Die zijn veel leuker en interessanter dan helden.”
De muziek is vaak veel vrolijker dan de teksten. Dat is met opzet: het gaat Malibu om het contrast. Door de luisteraar en kijker op het verkeerde been te zetten, wordt die juist gedwongen goed op te letten waar een nummer nou eigenlijk over gaat. “En het maakt ons een goede festivalband”, denkt Van Bragt. “Terwijl mensen ergens achter in het gras naar onze teksten luisteren, staan ze vooraan te springen.”
Cassettebandje
De vorig jaar uitgebrachte cd is onlangs op cassette uitgebracht. Ook dat past goed in de filosofie van Malibu. “Ik kende Mike Dobber van Barreuh Records die met zijn label cassettebandjes uitbrengt. Het leek ons ook grappig om met een cassette te komen. Je creëert zo wat reuring. Bovendien is de cd als geluidsdrager ook alweer een beetje uit. Na de terugkeer van vinyl is het nu de beurt aan de cassette. Op het filmfestival van Rotterdam was pas nog een documentaire te zien over de terugkeer van de cassette. Dat de geluidskwaliteit op een cassette niet super is, maakt me niet zo veel uit. Bovendien: wat is kwaliteit? Het geeft sfeer en past ook wel bij hoe wij muziek maken. Het mag best een beetje rammelen en schuren, klinken met een rafeltje. De grootste charme vind ik nog wel het zoeken van een nummer met de toetsen fastforward en play op de cassettespeler. Je moet dan goed proberen te mikken. Dat je dan telkens net niet op de goeie plek komt, vind ik geweldig.”
De ‘lichtheid’ in het repertoire waar Van Bragt het over heeft, vertaalt zich op het podium niet in een clowneske act. Nee, daar brengt Malibu de songs bloedserieus en gedreven. Ook dat is onderdeel van het recept. “Die lichtheid komt pas echt goed binnen als je die serieus brengt”, zegt Van Bragt.
Toneelspelen
Het theatrale van Malibu komt niet uit de lucht vallen. Van Bragt komt uit de theaterwereld. Verdient daar ook zijn brood in: als regisseur van een aantal amateurtoneelgezelschappen en met zijn eigen theatergroep. Uit de theaterwereld kent hij ook Huub Smit, die een goede vriend is en op die manier in de clip van Countrymuziek terecht kwam. “Ik heb de theateracademie gedaan en heb mijn eigen theatergroep De Bloem van de Natie. Daar zit Huub ook in. En ook onze gitarist Gerrit Dragt. Huub heeft vroeger nog meegespeeld als contrabassist, in de tijd dat we nog wat meer folky muziek maakten.”
Optreden als zanger lijkt voor Van Bragt op toneelspelen. “Het voelt niet als alleen maar een rol spelen, maar het scheelt wel dat Gerrit en ik ons niet echt ongelukkig op het podium voelen. Toen we pas begonnen, was ik veel meer bezig met de muziek en de lappen tekst die ik moest onthouden. Nu zijn wij meer bezig met performen, met de teksten, die verhaaltjes vanuit die personages waar ik het over had goed over het voetlicht te krijgen.”
Twan van Bragt vormt samen met Gerrit Dragt het schrijversduo van Malibu. Van Bragt zorgt voor de woorden, Dragt voor de noten. “Ik noteer altijd van alles, loop met losse ideeën rond. Gerrit heeft altijd een hele riedel aan ideeën op zijn gitaar: rifjes, akkoordenschema’s, nieuwe effecten. Samen gaan we dan al oefenend passen en meten om dingen bij elkaar te krijgen. Soms passen mijn teksten wonderwel bij bepaalde dingen van Gerrit, en andersom. Zo knippen en plakken we songs aan elkaar en op een gegeven moment komt de ritmesectie daar dan bij. Ook hier gaat het vaak om het contrast dat een nummer laat werken. Je moet een zware tekst niet aan zware muziek koppelen. Een nummer als Bennie is lastig gaat over een min ventje dat eigenlijk heel vervelend is. ‘Bennie is een lastig menneke…’ Dan moet je met stevige gitaren werken. Dan wordt het ironie.”
Van Bragt laat een fan aan het woord tijdens een optreden in het Tilburgse café Lambiek. Foto Joep Eijkens
Ongeïnteresseerd
Het scala aan genres dat Malibu daartoe inzet, is breed. Soms klinken de jaren zestig er in door, dan weer de jaren negentig, met hiphop en ‘slacker’ invloeden. “Toen had je bands als Weezer, Pavement en Beck. Daar worden wij vaak mee vergeleken vanwege de nonchalance die onze muziek heeft. Maar wij zijn dan toch weer anders. Die artiesten stonden serieus quasi ongeïnteresseerd op het podium, terwijl wij juist heel gedreven zijn tijdens onze optredens, we hebben een tandje meer energie. We houden ervan een feestje te bouwen. Hiphop past goed bij ons omdat daar de ironie altijd een grote rol speelt. Maar we hebben ook invloeden uit de punk en zelfs uit de surfmuziek. Dat is allemaal niet van tevoren bedacht, maar ontstaat gewoon vanzelf als we samen muziek gaan maken.”
Van Bragt wil met zijn teksten de verbeelding van de luisteraar aan het werk zetten. “Net als in een goed gedicht gebeurt: dat je in een aparte fantasiewereld terechtkomt. En je moet in je teksten ruimte scheppen. Dat is iets wat ik van Nick Cave heb geleerd. Als je een hele lap tekst hebt, een verhaal waarin je alles vertelt, moet je gaan schrappen. Hele stukken weglaten. Dan kan er iets ontstaan dat toch een consistent verhaal is, maar waarin je de gaten zelf mag opvullen. Dat kan heel goed werken. Ik ben als schrijver nog steeds aan het groeien. Dat moet er bij de volgende plaat nog meer uitkomen. Dat je niet alles uit hoeft te leggen. Wel richting aan kunt geven, maar het aan de luisteraar over moet laten wat die er met de eigen fantasie van maakt.”
Binnenkort gaat Malibu een weekend naar Texel, om te werken aan nieuwe nummers die wellicht aan het eind van de zomer (2017) worden opgenomen. “Op een eiland samen oefenen en schrijven, dat is wat ik wel zie zitten momenteel. Ik denkt dat dat goed gaat werken voor ons. Dan kunnen we een klein beetje doen alsof we The Rolling Stones ‘in exile’ zijn…”
Malibu bestaat uit Twan van Bragt (zang, rap en toetsen), Gerrit Dragt (gitaar en zang), Berend Ike (drums) en Martijn Zuidweg (bas, trombone).
https://bastaardplaten.bandcamp.com/album/malibu
Countrymuziek: https://youtu.be/1deseJscSzY
Venice Beach: https://youtu.be/09G6-wUu3cM
© Brabant Cultureel – februari 2017