Haar verjaardag, was de planning, zou met enig gedruis en in de voltallige familiekring met Pinksteren gevierd worden. Dat lukte niet. Muriel was kort tevoren voor onderzoek in het ziekenhuis opgenomen. Ze klaagde al een paar weken over kortademigheid. Wel mocht ze die bijzondere dagen even naar huis, maar daarna zouden de geneesheren zich weer over haar ontfermen. Dat is helaas niet gelukt. Afgelopen zaterdagnacht sloeg een bacteriële infectie toe. Een paar uur later, zondagochtend vroeg, is Muriel overleden, kalm en rustig, zoals bij haar past.
Muriel Boll was niet alleen coördinator van de literaire redactie van Brabant Cultureel/Brabant Literair, maar ook en vooral een naam in de wereld van het kinderboek. Zij durfde het in 1987, toevallig op vakantie in Groot-Brittannië, aan om Roald Dahl te vragen om een interview. Het leidde, zoals een toenmalige eindredacteur bij Dagblad De Stem bewonderend opmerkte, tot een van de beste pagina’s die deze krant tot dan toe gepubliceerd had. Omdat in die tijd regionale kranten nog serieus genomen werden als bron voor culturele informatie en omdat de pagina door de zusterkranten van De Stem ruimhartig werd doorgeplaatst, raakte de naam van Roald Dahl door dit vraaggesprek tot in de verste uithoeken van Nederland bekend.
Toch zag het er aan het begin van haar loopbaan niet naar uit dat Muriel in de journalistiek terecht zou komen. Zij studeerde Nederlands in Groningen en Amsterdam, volgde een opleiding tot tolk-vertaler Engels en trouwde jong, hetgeen betekende dat zij zich met vele baantjes in leven hield. Zo werkte zij bijvoorbeeld een tijd bij Excerpta Medica, waar ze samen met de neurochirurg en latere Elsevier-baas Pierre Vinken samenvattingen van medische artikelen redigeerde.
Na haar verhuizing in 1977 naar Breda – haar man Willem Konijnenbelt had het jaar daarvoor een aanstelling gekregen aan de Tilburgse universiteit – werd Muriel actief in de Bredase werkgroep kinder- en jeugdliteratuur. Dat trok de aandacht van De Stem en zodoende werd ze uitgenodigd om, samen met haar werkgroepcollega Marijke Lucász, een kinderpagina op te zetten: De Kleine Stem. Marijke Lucász gaf het snel op, Muriel niet en zo heeft zij jarenlang alleen De Kleine Stem gemaakt. Haar eigen dochters groeiden op en Muriels interesse schoof mee op en zodoende werd De Kleine Stem tot Ragazzi, een jeugd- en jongerenpagina die ze in haar eentje vulde.
Daarnaast recenseerde Muriel kinder- en jeugdliteratuur voor De Stem en voor de andere dagbladen van de VNU-groep. Dat deed ze met zoveel succes dat de schrijfster Imme Dros Muriel wel haar ontdekker noemde, nadat deze haar geïnterviewd had en het vraaggesprek samen met twee gedegen recensies op een speciale pagina had weten te plaatsen.
Ragazzi stopte midden jaren ’90, maar met de recensies is Muriel nog een tiental jaren doorgegaan, tot ook het laatste hoekje cultuur uit de regionale pers verdween.
Dat was het moment waarop Muriel zich bereid verklaarde de literatuursectie van Brabant Cultureel/Brabant Literair onder haar hoede te nemen. Dat deed zij op uiterst bescheiden wijze, maar met een acribie die de collega’s ertoe bracht tijdig en secuur commentaar te leveren op de ingezonden literaire producten. Muriels commentaren kenmerkten zich door vriendelijkheid. Ze was bereid zich in te leven in de huid en het talent van de inzender, zowel van de angstige debutant als van de wat zelfverzekerder reeds gearriveerde auteur. Maar hoe vriendelijk en invoelend zij ook was, kwaliteit stond voorop. Als een gedicht of een verhaal zwak was, draaide ze er niet omheen en wist ze dat op haar beminnelijke wijze zeer duidelijk te maken. Muriel was lange tijd de enige binnen de literaire redactie die auteurs suggesties ter verbetering deed, die aankomende literatoren dorst te sturen en te begeleiden, die niet alleen criticus was, maar tegelijk ook docent.
Muriel heeft nog veel meer voor Brabant Cultureel gedaan. Zij beperkte zich niet tot de letteren, maar schreef daarnaast over design, mode, textielkunst, sieraden, interviewde ontwerpers en kunstenaars en recenseerde zowel jeugdboeken als volwassenliteratuur.
Naast haar werk als journalist begeleidde Muriel ook talloze literatuurclubs. Zij was daarin steeds de drijvende kracht, degene die niet alleen het boek las, maar ook de achtergrond van de auteur belichtte, het sociaal-politieke klimaat waaruit het boek voortgekomen was onderzocht, de filosofische stroming waartoe de auteur gerekend kon worden of die van invloed was geweest, tot in detail bekeek. Muriel beschikte daardoor over een overzicht van de Nederlandse, Franse, Engelse en Amerikaanse literatuur, die ongeëvenaard is. Muriel was een intellectueel van vooroorlogs formaat. Maar ze was nog meer: ze was een dame.
Ze verhief haar stem nooit. Dat hoefde ze niet: als Muriel op haar innemende, glimlachende wijze iets opperde, dan werd dit aanvaard, als zij een opkomend meningsverschil met een vriendelijk ‘jongens toch’ becommentarieerde, was het conflict meteen uit den wereld.
Muriel Boll zal daarom meer dan gemist worden in de redactie van Brabant Cultureel en Brabant Literair.
De redactie
Foto Johan van Gurp
© Brabant Cultureel – mei 2016